Tokat Tarihi ve Kültürü
“Herkes kapısının önünü süpürse, her semt temiz olur” Bu söze istinaden anlatmaya kendi şehrimden başlıyorum.
Tokat tarihi hakkında bilgiler
Tokat geleneksel yemekleri
Tokat hamamları ve tellakları
Tokatta çekilen filmler
Tokat türküsü (hey onbeşli)
Tokat gezi önerisi
Tokat; Yeşilırmak havzasının üzerinde olmasının verdiği avantajla 6000 yıllık tarihiyle önemli bir ticaret ve kültür merkezi olmuş, 14 Devleti ve birçok beyliği içerisinde barındırmış, önemli bir Anadolu şehridir (Tokat Valiliği resmi internet sayfası).
Anadolu'da 20. yy. 'a kadar dört önemli, özgün seramik merkezlerinden biriydi. Yazmacılık, Dokumacılık, Bakırcılık, Ahşap Oymacılığı, Kuyumculuk, Dericilik, Demircilik gibi el sanatları bölgede yaygın olarak yapılan faaliyetlerdi. Tokat dendiğinde günümüzde akla gelen ilk şeyler yemekleri ve hamamları oluyor.
Tokat Zile en eski yerleşim yerlerindendir. Almus ilçesi Almus barajı ile tanınır, Turhal en gelişmiş ilçesidir.
Türkiye'nin favori yemek konusunda ortak paydada buluşabildiği "Yaprak Sarma" Tokat'ın meşhur yemeğidir. Üzüm bağları, zile pekmezi, bat yemeği ile çemeni yemeli gidip oraları görmeli.
Türkiye'nin birçok noktasında tarihi eser olarak bulunan hamam kültürünü Tokat'ta daha değerli kılan şey şehrin hamamları ve tellaklarının meşhur olmasıdır. Osmanlı döneminde hamam kültürü ve kullanımı oldukça yaygındır. Bu dönemde sadece peştamal ile savunmasız bir şekilde bulunulan hamamlar, suikast girişimlerinin en sık rastlandığı yer olmuştur. Patrona Halil İsyanından sonra tahta geçen 1. Mahmud emri ile isyancılar, hamamcılar ve tellaklar cezalandırılıp hamam işletmeleri güvenilir olmaları gerekçesiyle Tokatlılara verilmiştir. Anadolu'nun ilk umumi helası olduğu düşünülen Sık Dişini Helası, 15. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyor. 2022 yılında Müze haline getirilmiştir.
Tokat sokaklarını ve hamam kültürünün değerini yansıtırken hem de eğlendiren bir film önerisinde bulunayım. Yönetmen koltuğunda Muharrem Gülmez'in olduğu, Murat Kepez, Sıla Çetindağ kaleminden 2015 yapımı "Çarşı Pazar" komedi filmidir.
Çekimleri Tokat'ta gerçekleşen bir diğer film ise Ahmet Ümit'in aynı adı taşıdığı romanından uyarlanan, 2012 yapımı "Bir Ses Böler Geceyi" filmidir. Yönetmenliğini ve senaristliğini Ersan Arsever'in yaptığı filmde oyuncu kadrosunda; Merve Dizdar, Gün Koper, Cem Davran ve Ali Sürmeli yer alıyor.
Tokat'ı anlatıp "Hey Onbeşli Onbeşli" türküsünden bahsetmezsek olmazdı. Savaş zamanı 15 yaşındaki çocukların Çanakkale'ye savaşa gitmesini anlatan ağıt, Tokat ile bütünleşmiş tüm ülkede bilinen bir değer haline gelmiştir. hikayesi hakkında farklı bilgiler bulunmakta. Konu hakkında detaylı bilgi almak isteyenler için ek kaynak: Wikipedia
Hikâyeci anlatı için : Onbeşli
Tokat'ta gezilecek birçok yer mevcut. Bunların başında gelen yerleri kısa bir liste halinde ekleyerek yazımı tamamlamak isterim.
Tokat şehir müzesi (Tokat Şehir müzesi ve Kent müzesi karşılıklı. Kervan heykelleri olan görseli çok hoş bir sokaktalar.)
Tokat Kent Müzesi
Gökmedrese
Atatürk Evi
Gazi Osman Paşa Plevne Müzesi
Tokat Kültür evi
Tokat Taş Han (Tokat kalesine bakan han içerisinde hediyelik eşyalar satan dükkanlar ve kafeler mevcut.)
Tokat Zile Kalesi (Yenileme çalışmaları bitti. Düzenlemelerden sonra içinde gezebileceğiniz çok güzel bir müze de kullanıma açıldı. Oturma alanları ve çocuk parkı mevcut.)
Tokat Ballıca Mağarası (Yaklaşık 3,4 milyon yıl önce oluşumunun başladığı tahmin edilen Ballıca Mağarası yaklaşık olarak 680 metre uzunluğunda 90 ile 94 metre yüksekliğindedir. İçeride gezdikçe doğanın eşsizliği ile büyülenmemek imkansız.)
Tokat merkez ırmak kenarı yürüyüş yolu. ( Yol boyu ırmağı izlemek için yapılan asma balkonlar, yürüyüş yolu ve ırmak kenarındaki kafeler oldukça güzel duruyor.)
Tokat, Anadolu ve Karadeniz sınırında olmanın verdiği coğrafi güzelliklerin yanı sıra tarihinin de derinliği ile keşfedilmeyi bekliyor. Sokaklarına rastgele girip keşfettiğinizde görecek ve öğrenecek çok fazla ögeye sahip.
(Tokat Zile Kalesi)
댓글